– Марына Аляксандраўна, Вы ўваходзіце ў склад раённай камісіі па прызыве ў войска і кіруеце работай урачоў-спецыялістаў па медыцынскім аглядзе прызыўнікоў, што можаце сказаць аб прыняцці новага дакумента?
– Гэта пастанова Мінабароны і Міністэрства аховы здароўя №1/1 ад 3 студзеня 2020 г. «Аб зацвярджэнні Інструкцыі аб вызначэнні патрабаванняў да стану здароўя грамадзян, звязаных з воінскім абавязкам», якая адмяняе ранейшую пастанову №51/170 ад 20 снежня 2010 г. (яна вядома як «Расклад хвароб»). Дакумент падрыхтаваны спецыялістамі Міністэрства абароны і Міністэрства аховы здароўя, а больш падрабязная інфармацыя аб гэтым размешчана на Нацыянальным прававым партале.
Інструкцыяй вызначаны патрабаванні, якія прад’яўляюцца да стану здароўя грамадзян, звязаных з воінскім абавязкам. У адпаведнасці з імі будзе праводзіцца медыцынскі агляд пры прыпісцы да прызыўных участкаў, прызыве на ваенную службу, службу ў рэзерве, а таксама на ваенныя і спецыяльныя зборы з ліку ваеннаабавязаных, якія знаходзяцца ў запасе Узброеных Сіл і іншых выпадках.
Асноўная частка інструкцыі – гэта пералік захворванняў і тое, да якіх катэгорый прыгоднасці могуць быць аднесены сённяшнія прызыўнікі. У гэтым годзе прызыўная кампанія ўжо пачалася і пройдзе з лютага па май.
– У сетцы Інтэрнэт сталі з’яўляцца паведамленні, што, мяркуючы па інструкцыі, «у войска цяпер будуць забіраць усіх». Як Вы пракаменціруеце гэтую сітуацыю?
– Кардынальных змяненняў у падыходзе да ацэнкі стану здароўя грамадзян пры прызыве на тэрміновую ваенную службу не будзе. А чаму наспела неабходнасць у новым дакуменце і асноўных яго зменах, магу сказаць, што папярэдняя інструкцыя, на якую абапіраліся медыкі пры вызначэнні прыгоднасці да службы, была прынята ў 2010 годзе. За гэты час медыцына моцна крочыла наперад. З’явіліся новыя метады даследаванняў і дыягнастычныя магчымасці, а значыць, мы можам больш пільна правяраць здароўе прызыўнікоў.
– З якімі дыягназамі цяпер возьмуць у армію і хто можа прэтэндаваць на адтэрміноўку службы?
– У інструкцыі пазначаны дзясяткі розных захворванняў і паталагічных станаў. Яны згрупаваны ў залежнасці ад ступені прыгоднасці да розных воінскіх уліковых спецыяльнасцей.
Асноўныя змены падкарэкціравілі патрабаванні па такіх класах захворванняў, як захворванні апорна-рухальнага апарата і косна-мышачнай сістэмы, эндакрыннай сістэмы, расстройствы харчавання і парушэнні абмену рэчываў, захворванні сардэчна-сасудзістай сістэмы, якія суправаджаюцца нязначнымі парушэннямі сардэчнага рытму.
Так, у выпадку, калі індэкс масы цела (ІМЦ) высокі з-за атлусцення (37,0 – 39,9), чалавек атрымае адтэрміноўку на шэсць месяцаў. Праз гэты час яго абследуюць паўторна. Калі выявіцца, што лішняя вага ўзнікла з-за праблем са здароўем (напрыклад, у хлопца ёсць нейкія эндакрынныя захворванні), то ён будзе прызнаны не прыгодным для службы ў арміі. А калі атлусценне абумоўлена ладам жыцця і няправільным харчаваннем, я не бачу перашкод, каб ён праходзіў службу.
Што датычыцца скаліёзу, то цяпер прыгоднымі да службы з’яўляюцца прызыўнікі са скаліёзам II ступені з вуглом скрыўлення 11-17 градусаў.
Напрыклад, адкрытае авальнае акно лічыцца малой анамаліяй развіцця сэрца. Раней усе з такім дыягназам у армію не праходзілі. Сучасныя даследаванні паказваюць, што на пераноснасць фізічных нагрузак авальнае акно дыяметрам 1-4 міліметры не ўплывае, таму тут усталявана выразная мяжа: для службы ў арміі прыгоднымі з’яўляюцца тыя маладыя людзі, у каго дыяметр адкрытага авальнага акна – 1-4 міліметры.
– Што цяпер будзе з прызыўнікамі, якія прайшлі лазерную карэкцыю зроку. Раней яны атрымлівалі адтэрміноўку. А як цяпер?
– Лазернае аператыўнае ўмяшанне на орган зроку бывае розным па цяжары. Калі прызыўнік зрабіў лазерную карэкцыю, яму нельга падымаць цяжар – ён атрымае адтэрміноўку. Але аперацый шмат. Калі яна была малаінвазіўнай і ў выніку ніяк не ўплывае на якасць жыцця, навошта даваць адтэрміноўку? Гэта таксама прапісана ў дакуменце.
А што будзе з прызыўнікамі, у якіх хранічны гастрыт?
– Прызыўнікі з гэтым дыягназам даўно лічацца прыгоднымі да службы. Адзінае – вайскоўцы з дадзеным дыягназам непрыгодныя для некаторых войскаў і воінскіх фарміраванняў.
– Марына Аляксандраўна, што будзе з маладымі людзьмі, якія па папярэдніх дакументах лічыліся са сваімі дыягназамі непрыгоднымі да службы, яны цяпер могуць ісці ў армію?
– На сённяшні час такія маладыя людзі залічаны ў запас і пазапланавы пераагляд прызыўнікоў, якія знаходзяцца ў запасе па стане здароўя, у сапраўдны момант не плануецца. Іх пераагляд будзе праведзены ва ўстаноўленым парадку раз у тры гады, як прапісана нарматыўнымі актамі.
– Часта гучыць і такое пытанне: як змяніліся патрабаванні да стану здароўя юнакоў, якія плануюць паступаць у ваенна-навучальныя ўстановы? Што Вы можаце сказаць?
– Істотных змен не адбылося. Але бацькі павінны ведаць, што пры праходжанні медыцынскай камісіі ўлічваюцца вынікі медыцынскага агляду пры прыпісцы юнакоў у 16 гадоў да прызыўнога ўчастка раённага ваенкамата. Каб не было расчараванняў і дарэмна патрачанага часу на падрыхтоўку да паступлення ў ваенна-навучальную ўстанову, бацькам неабходна загадзя пацікавіцца, ці будзе іх дзіця годным па стане здароўя. Пракансультаваць па гэтым пытанні можа загадчыца дзіцячай паліклінікай Г.В. Манеўская, раённы педыятр В.М. Гіз і я.
Марына Фісенка адзначыла, што работа раённай камісіі па прызыву на вайсковую службу ў гэтым годзе толькі пачалася, і ні ўрачы, ні Узброеныя Сілы нашай краіны не зацікаўлены ў тым, каб у армію трапілі непрыгодныя па стане здароўя маладыя людзі.
Падрыхтавала Алена Ермакова, «НЖ»Фота з архіва "НЖ" і адкрытых крыніц
